Bitwa pod grunwaldem

Opowiadanie przedstawia wydarzenia rozgrywające się w obozie dipisów (od angielskiego "displaced persons"), czyli osób, które w wyniku wojny znalazły się poza swoją ojczyzną i potrzebują zorganizowanej pomocy, by wrócic do kraju lub osiedlic się poza jego granicami. Ludzie skrzywdzeni przez los, ofiary bestialskich przesladowan. Serce nakazywałoby im współczuc, ale obserwowanie ich zachowan budzi raczej niechęc, a nawet strach. Większosc z nich przeżyła obóz własnie dlatego, że nauczyła się realizowac swoje podstawowe potrzeby za wszelką cenę. To swiat bez hierarchii wartosci i wyrzutów sumienia. Utwór z cyklu "Pożegnanie z Marią", stworzony na bazie przeżyc samego autora, który po wyzwoleniu trafił do takiego obozu. W 1970 r. Andrzej Wajda nakręcił na jego podstawie film pt. "Krajobraz po bitwie". Tadeusz Borowski (1922-1951) - polski poeta, pisarz, publicysta, przedstawiciel pokolenia Kolumbów, więzien obozów Auschwitz i Dachau. Pobierał naukę na tajnych kompletach, po czym rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Był związany z Marią Rundo, która stała się pierwowzorem bohaterki opowiadan zebranych w cykl "Pożegnanie z Marią". Więziony na Pawiaku, niedługo potem trafił do Auschwitz, skąd został wywieziony do obozu Natzweiler-Dautmergen, a następnie do Dachau-Allach. Po powrocie do Warszawy wziął slub z Marią, wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej i zaangażował się w aktywną działalnosc komunistyczną. Zmarł na skutek zatrucia gazem, stąd podejrzenie samobójstwa. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Przed wojną tworzył poezję w nurcie katastrofizmu, w swoich opowiesciach obozowych sportretował "człowieka zlagrowanego".